SERİ : 2019/02/08 25.02.2019
KONU: Katma Değer Vergisi Kanunu ve Tebliğlerinde
Yapılan Son Değişiklikler.
- KDV İADE SÜRECİ HIZLANDIRILMIŞTIR.
20 Şubat Tarihinde Resmi Gazetede Yayımlanan 24 Seri Nolu KDV Tebliği ile KDV İadeleri Aşağıda Belirtilen Süreç ve Şartların Sağlanması Koşuluyla 10 İşgünü içinde gerçekleştirilecektir.
Süreç:
a-KDV İade Raporunun Vergi Dairesine Teslim Edilmiş Olması
b-Standart İade Talep Dilekçisinin Bildirilmesi
c-Dairenin KDV İade Ön Kontrol Raporunu Oluşturması
d-Ön Kontrol Raporunda Eksiklik Tespit Edilmemiş Olması
Şartlar:
- a) En az iki yıldan beri mükellefiyet tesis edip, minimum 24 dönem KDV beyannamesi vermiş olmak Dolayısıyla en az 2 yıllık mükellefiyeti olmayanlar bu iade sürecinden yararlanamayacaklardır.
- b) Daha önce en az üç vergilendirme dönemine ilişkin KDV iade talebinin sonuçlanmış olması. Yani, 2 Yılık KDV mükellefiyeti olsa bile daha önce en az üç dönem KDV iadesi almayanlar bu iade sürecinden yaralanamayacaklardır.
- c) Kendisi, ortakları, ortaklıkları ve kanuni temsilcilerinin;
Özel esaslara tabi olmaması, sahte belge düzenlemeden veya Riskli İade kapsamında veyahut İade talebine ilişkin olarak; vergi dairesinin tespit ettiği eksikliklerin giderilmemesi nedeniyle incelemeye sevk edilmemiş olması gerekir.
Not: Yukarıda Belirtilen Süreç ve Şartların Sağlanması Koşulu ile; iade talebinin olumsuzluk tespit edilmeyen kısmının yarısı KDV İadesi Ön Kontrol Raporunun oluşturulmasından itibaren on iş günü içinde mükellefe iade edilir.
Dikkat Edilmesi gereken hususlar: 10 Günlük İade süreci , beyanname verilme tarihinden itibaren değil, KDV İade Raporunun Teslim edilmesine müteakip Vergi Dairesi tarafından Ön Kontrol Raporunun Oluşturulmasından sonra başlayacaktır. Bu nedenle önem arz eden husus, KDV İade Raporunun erken ve eksiksiz hazırlanmasıdır.
Diğer bir husus; Tebliğ 10 gün değil, 10 İş günü ibaresini kullanmıştır. Bu nedenle hafta sonu bu süreye dahil olmayacak ve bu süre en az 12 gün olacaktır.
İadenin yarısı bu şekilde sağlandıktan sonra, geriye kalan yarısı eskiden beri uygulana gelen iade prosedürü kapsamında gerçekleştirilecektir.
2-KİTAP DERGİ VE GAZETELERİN SATIŞI KATMA DEĞER VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLMİŞTİR.
22.02.2019 Tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan 7166 Sayılı Kanun ile Katma Değer Vergisi Kanunun 13/n maddesi kapsamında; kitap, dergi ve gazetelerin satışı Katma Değer Vergisinden İstisna edilmiştir.
Not: Bilindiği üzere, 13 maddede düzenlenen istisnalar; tam istisna mahiyetinde olup bu istisna nedeniyle yüklenilen vergilerin hem indirimi hem de Nakden veyahut mahsuben iadesi mümkün olacaktır.
3-KDV İNDİRİM HAKKININ TAKİP EDEN YILDA DA KULLANILMASINA İMKAN SAĞLAYAN YASAL DÜZENLEMEYE PARALEL OLARAK KDV UYGULAMA GENEL TEBLİĞİNDE DE KONUYA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILMIŞTIR.
Bilindiği üzere daha önce yapılan yasal düzenleme ile KDV’de indirim hakkının sadece ilgili yılda değil, takip eden yılın sonuna kadar kullanılmasına imkan sağlanmıştı. Ancak Uygulaması Ocak 2019 ‘da başlayacaktı. Bu nedenle de Ocak ayının beyan dönemi geçmeden önce KDV Genel Tebliğinin bir çok yerinde geçen indirim hakkına ilişkin takvim yılı sınırlamasına yönelik ibareler değiştirilmiştir.
Bu düzenleme ile İndirim hakkı, vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilecektir.
Eskiden indirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla kullanılabiliyordu. Şimdi ise İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu “takvim yılını takip eden” takvim yılı sonuna kadar ilgili fatura vb belgelerin kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir.
Örneğin, Ocak 2019 tarihli bir alış faturasındaki KDV, daha önce en son Aralık 2019 dönemine kadar indirim konusu yapılabiliyor iken, bu düzenleme ile en son, Aralık 2020 döneminde indirim konusu yapılabilecektir.
Not: Ocak 2019’a ilişkin faturanın KDV’si her ne kadar 2020 yılında da indirim konusu yapılabiliyorsa da; Gelir veya Kurumlar Vergisi uygulamasındaki dönemsellik ilkesi gereği 2019 yılındaki faturaya ilişkin gider veya maliyet unsurunun ancak 2019 yılında kullanılması mümkün olup, 2020 yılında gider veya maliyet olarak dikkate alınamayacaktır.
4-İHRAÇ KAYITLI SATIŞLARIN KDV İADESİ İÇİN “”İHRACATÇI FİRMA ONAY YAZIZI” TALEP EDİLMEYECEKTİR.
Bilindiği Üzere İhraç Kayıtlı Satışların KDV İadesi İçin Aşağıdaki Belgeler İsteniyordu ;
- Standart iade talep dilekçesi
- İlgili meslek odasına üyelik belgesi
- İmalatçı belgesi
- İhraç kaydıyla teslim faturaları veya listesi
- Gümrük beyannamesi çıktısı veya listesi
- İhraç kayıtlı teslimin yapıldığı döneme ait indirilecek KDV listesi
Ve
- İhraç kaydıyla teslim edilen malın ihraç edildiğine dair ihracatçı firmadan alınan onaylı yazı,
İhracatçı firmadan bu yazının alınması zaman zaman sıkıntılı, zaman zaman ise uzun vakit alıyor ve iade süreci uzuyordu. Bu değişiklik ile; ihracatçı firmadan onaylı yazı alınmasına gerek kalmayacaktır.
Not: Ancak ;Gümrük Beyannamesi üzerinde imalatçı firma bilgisi bulunmaz ise ihracatçıdan yine onaylı yazı istenecektir.
5-AŞAĞIDA BELİRTİELN MAL VE HİZMET SATIŞLARINA İLİŞKİN YÜKLENİLEN KDV’NİN İNDİRİMİNE İMKAN SAĞLANMIŞTIR.
Daha önce 7104 sayılı yasa değişikliği ile Vergi Hukukunda Kısmi İstisna olarak nitelendirilen ; istisnaya tabi bir takım işlemler nedeniyle yüklenilen verginin indirimine imkan sağlanmıştır. Bilindiği üzere, normal şartlarda kısmi istisna kapsamındaki işlemler nedeniyle yüklenilen verginin indirimi ve iadesi mümkün değildir. Bu düzenlemeye paralel olarak KDV Tebliğinde de değişiklik yapılarak aşağıda belirtilen mal ve hizmet satışlarına ilişkin KDV nin indirim konusu yapılmasına imkan sağlanmıştır.
a-Özel okul, üniversite ve yüksekokullar tarafından verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri (17/2-b),
b-Öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri (17/2-b),
c-Kanunların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları (17/2-
d-KDV Kanununun 17 . maddesinin birinci fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları (17/2-b),
e-Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi (17/2-b),
f-Yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve yardım kurumlarına, 3065 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler (17/2-c),
g-Tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak teslimler (17/2-d),
h-Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri (17/4-ı),
ı-Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri (17/4-ö).
Not: 1.1.2019 tarihinden itibaren bu istisna kapsamında yapılan işlemlere ilişkin yüklenilen KDV indirim konusu yapılabilecek, ancak nakden veya mahsuben iade edilmeyecektir.
6-OYUN YAZILIMLARINDAKİ KDV İSTİSNASI UYGULAMASINA AÇIKLIK GETİRİLMİŞTİR.
Bilindiği üzere; daha önce 7104 Sayılı Kanun Değişikliği ile ; teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan firmalarca üretilen oyun yazılımlarının satışı KDV’den istisna tutulmuş ve bu işlemler nedeniyle yüklenilen vergilerin indirimine imkan sağlanmıştı.
KDV Uygulama Genel Tebliğinde de yukarıda yapılan açıklamalara paralel düzenlemeler yapılmış ve 1.1.2019 tarihinden itibaren oyun yazılımlarına ilişkin yüklenilen KDV’nin indirilebileceği belirtilmiştir.
Not: Bu işlemler nedeniyle yüklenilen KDV, nakden veya mahsuben iade edilmeyecektir.
7-DEĞERSİZ HALE GELEN KDV’NİN İNDİRİM KONUSU YAPILMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
Daha önce, 7104 Sayılı Kanun kapsamında yapılan değişiklik ile değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisinin, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabileceği belirtilmişti.
Bu yasal düzenlemeye paralel olarak KDV Tebliğinde de düzenlemeler yapılmış ve bu düzenlemeler neticesinde;
Vergi Usul Kanununun 322. maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV indirim konusu yapılabilecek, ancak Vergi Usul Kanunun 323. Maddesine göre daha önce şüpheli alacak olarak karşılık ayrılıp gider yazılmış ise bu sefer KDV’ nin indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınması gerekecektir.
Değersiz alacağa ilişkin KDV tutarı, alacağın zarar yazıldığı tarihi kapsayan vergilendirme dönemi 1 No.lu KDV Beyannamesinin “İndirimler” kulakçığında “İndirimler” tablosunda 111 kod numaralı “Değersiz Hale Gelen Alacaklara İlişkin İndirilecek KDV” satırına yazılacaktır.
Not: Yukarıdaki açıklamalar, satış yapıp bedelini tahsil edemeyen ve alacağı değersiz hale gelen işletmeler için geçerli olup, alıcı(müşteri, kendisine fatura düzenlenen) yani değersiz alacağa konu ödemeyi yapmayan mükellefler için Katma Değer Vergisi Kanununun 30/e maddesinde gerekli açıklamalar yapılmıştır. Bu madde gereği değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen katma değer vergisi indirim konusu yapılamaz.
8- İNDİRİMLİ ORANA İLİŞKİN İADE SÜREÇLEİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTIR
Bilindiği üzere; indirimli oran KDV iade taleplerinin, en geç izleyen yılın Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin beyannameler ile beyan edilmesi ve standart iade talep dilekçesiyle birlikte, ilgili belgelerle vergi dairelerine başvurulması gerekmektedir.
YMM Raporunun da; indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonundan itibaren 6 ay içinde ibrazı zorunludur. Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi Vergi Dairesi tarafından incelemeye sevk edilecektir.
Not:1-İade talep süresinin dolmasından sonra ,(En son başvuru süresi, takip eden yılın Kasım Ayı Beyannamesi ile mümkündür) geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle iade talep edilmesi mümkün değildir.
Tebliğdeki Örnek 1: (Y) Gıda A.Ş., 2019 yılında yaptığı indirimli orana tabi teslimlerinden doğan KDV iadesini 2020/Temmuz beyannamesinin "Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" tablosundan 439 kodlu satırı seçerek beyan etmiştir. Mükellef 15/11/2020 tarihinde standart iade talep dilekçesi ve belgeleri ibraz etmiş ancak bu iade talebine ilişkin yüklenilen KDV listesini vermemiştir. Mükellef, yüklenilen KDV listesini 15/7/2021 tarihinde sisteme girmiştir.
Buna göre, (Y) Gıda A.Ş. KDV iade talebini süresinde beyan etmekle birlikte, yüklenilen KDV listesini süresinde (31/12/2020 tarihine kadar) sisteme girmediğinden mükellefin iade talebi reddedilecektir.
Tebliğdeki Örnek 2: (M) İnşaat Ltd. Şti. 2019 yılında teslim ettiği indirimli orana tabi konutlarla ilgili olarak vermiş olduğu 2020/Kasım beyannamesine ilişkin 439 kodlu satırda 500 bin TL “İadeye Konu Olan KDV” beyan etmiştir. (M) İnşaat Ltd. Şti., 27/12/2020 tarihinde standart iade talep dilekçesi ve diğer belgeleri ibraz ederek artırımlı teminat vermek suretiyle iade talebinde bulunmuştur.
Buna göre, (M) İnşaat Ltd. Şti., 2019 yılındaki indirimli orana tabi işlemlerinden kaynaklanan KDV iadesini süresi içinde usulüne uygun olarak talep ettiğinden, iade talebi vergi dairesi tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
Bizim Örneğimiz: “ Y Traktör ve İnşaat Ltd Şti,” 2019 yılında yaptığı %1’lik KDV oranına tabi konut satışına ilişkin, iade talebinin en geç Kasım 2020 Beyannamesi ile talep etmiştir. YMM Raporunun da en geç 30 Haziran 2021 tarihine kadar vergi dairesine ibraz etmesi halinde incelemeye sevk edilmeden KDV iadesini nakden alabilecektir.
9- İSTİSNA VE TEVKİFATTAN DOĞAN KDV İADESİ TALEP SÜRESİ SINIRLANDIRILMIŞTIR.
Daha önce yapılan yasal düzenleme ile; istisna işlemler nedeniyle KDV iadesinin talep edilebileceği süre 1.1.2019 tarihinden itibaren 2 yıl ile sınırlandırılmıştı.
Tebliğde de buna paralel düzenlemeye yer verilmiş;
a-Mükelleflerin, işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar ilgili dönem beyannamelerinde istisnaya ilişkin yüklenilen KDV sütununu doldurmaları ve en geç bu süre içinde standart iade talep dilekçesi ve ilgili belgelerle birlikte vergi dairesine başvurmaları gerekir.
b- YMM Raporunun, istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonundan itibaren 6 ay içinde vergi dairesine teslim edilmesi gerekir aksi taktirde mükellef bu gerekçe ile incelemeye sevk edilir.
Örnek; “O Makarnacılık AŞ”, Şubat 2019 tarihinde yapmış olduğu ihracat nedeniyle yüklendiği KDV’yi en geç 31 Aralık 2021 tarihine kadar talep etmesi, standart iade talep dilekçesi ve istisnaya ilişkin diğer belgelerini ibraz etmesi, yüklenilen KDV bölümünü doldurması ve YMM Raporunun en geç 30 Haziran 2022 tarihine kadar vergi dairesine teslim edilmesi gerekmektedir.
Not 1: Bu süre kısıtlamaları, 2019 ve sonrasına ait işlemlere ilişkin KDV iadeleri için geçerli olacaktır. 2018 ve öncesi iade işlemleri için eski süreler uygulanacaktır.
Not 2: Kısmi tevkifat uygulanan işlemlere ilişkin iade taleplerinde de süre yukarıda sayıldığı şekildedir. Yani , tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilip YMM Raporunun da; tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonundan itibaren altı ay içinde Vergi Dairesine teslim edilmesi gerekmektedir.
Bilgilerinize sunulur.
Bülent KONCA |
|
Mehmet DEMİR |
Yeminli Mali Müşavir |
|
Yeminli Mali Müşavir |