2020/25 KÇÖ'de BEYANA DAYALI ÖDEME, FESİH YASAĞI VE İŞÇİLERE ÜCRET DESTEĞİ VERİLMESİ

SERİ    : 2020/04/25                                                                                        TARİH : 17/04/2020

KONU : KÇÖ’de beyana dayalı ödeme, fesih yasağı ve işçilere ücret desteği verilmesi

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN UYGUNLUK DENETİM BEKLENMEKSİZİN ÖDENMESİ, FESİH YASAĞI VE ÜCRET DESTEĞİ

Yeni koronavirüs (Covid-19) salgını kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle alınan tedbirlerle ilgili düzenlemeler içeren 7244 sayılı Kanun 17.04.2020 tarihli ve 31102 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Torba Kanun daha taslak halinde iken yazmış olduğumuz 13.04.2020 tarihli ve 2020/23 sayılı sirkülerimizde de (http://www.upaymm.com.tr/Sirkuler/SirkulerDetay?id=117) de belirtildiği üzere kanunla; Kısa Çalışma Ödeneğinin uygunluk denetimi beklenmeksizin ödenmesi, “Geçici İstihdam Güvencesi” sağlanması ve sağlanan bu güvence süresince işçilere “Nakdi Ücret Desteği” verilmesi uygulaması hayata geçirilmiştir.

1. Kısa Çalışma Ödeneği ile İlgili Değişiklik

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen Geçici 25 inci madde ile; Yeni koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilmesine imkan sağlanmıştır.

Kısa Çalışma uygunluk denetiminin kaldırılmamış olup; sadece beyana dayalı ödeme öne alınmıştır. Uygunluk denetimi İş Müfettişleri tarafından sonradan yapılacaktır.

Ayrıca gerek Kısa Çalışma Ödeneğine dahil edilen işçilerin belirlenmesinde, gerekse Kısa Çalışma Ödeneğinin hesaplanmasına esas puantajlardaki hatalar nedeniyle yapılan yersiz ödemeler işçilerden değil, İŞVERENLERDEN TAHSİL EDİLECEKTİR.

Nitekim aynı Kanun maddesinin ikinci cümlesinde “İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

1. Geçici İstihdam Güvencesi

4857 sayılı İş Kanununa eklenen Geçici Madde 10 uncu madde ile;

• Her türlü iş sözleşmesinin, 04.2020 tarihi itibari ile 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyeceği,
• 04.2020 tarihi itibari ile üç aylık süreyi geçmemek üzere işverenin, MUVAFAKATİNİ ve ONAYINI ALMADAN işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabileceği,
• Ücretsiz izne ayrılmanın, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyeceği,
• Bu madde hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince, sözleşmesi feshedilen her bir işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacağı,
• Cumhurbaşkanının birinci ve ikinci fıkrada yer alan üç aylık süreleri altı aya kadar uzatmaya yetkili olduğu,

                  Belirtilmiştir.

                     4857 sayılı İş Kanununa eklenen Geçici Madde 10 uncu madde getirilen FESİH YASAĞI düzenlemesi genel bir düzenleme olup; Kısa Çalışma Ödeneği başvurusu yapmış olsun veya olmasın tüm işverenleri kapsamaktadır.

                  Ayrıca aynı Kanun maddesi uyarınca, işçi açısından da haklı nedenle fesih yapılamayacağı için, ücretsiz izni gerekçe göstererek istifa eden işçiye kıdem tazminatı ödenmeyecektir.

1. Nakdi Ücret Desteği:

                     4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen Geçici 24. madde ile;

• 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilere, emekliler hariç, fesih yasağı süresi boyunca ücretsiz izinde bulundukları her gün için İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 39,24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilecektir. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamayacaktır.
• Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince bir aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
• Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ayrıca belirtilecektir.

                  Aynı Kanun maddesi uyarınca söz konusu nakdi ücret desteğinden, 15/03/2020 tarihi itibari ile işveren tarafından işten çıkarılmış, ancak gerekli gün şartlarını sağlayamadığı için işsizlik sigortası alamamış işçiler de yararlanabilecektir. Ancak işten ayrılmış olmaları sebebi bu işçilerin, ödenekten yararlanabilmek için Çalışma ve İş Kur İl Müdürlüklerine şahsen başvurmaları gerekmektedir.

                  Madde metninde belirtildiği üzere nakdi ücret desteği; KÇÖ’den yararlanamayan ve işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan işçilere verilecektir. Dolayısı ile KÇÖ alma şartlarını taşıyan işçiler için öncelikle KÇÖ başvurusunun yapılması uygun olacaktır.

                  7244 sayılı Kanunun tam metnine https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200417-2.htm  linkinden erişilebilecektir.

                  Bilgilerinize sunulur.