SERİ   : 2019/03/16                                                                                                                   25.03.2019

            KONU: 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile KDV Uygulama Genel Tebliğinde

                       Yapılan Değişiklikler ve Yapılan Eklemeler

23.03.2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği Yayınlanmış olup KDV Uygulama Tebliğinde bir kısım değişikliğe gidilmiştir. Söz konusu değişiklikler aşağıdaki gibi özetlenmiştir. 

1- Taksitli Satışlarda Kur Farkı: 

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin “Matraha Dahil Unsurlar” bölümü ile diğer çeşitli bölümlerde Döviz kurlarında oluşan değişiklikler neticesinde oluşan kur farkları; vade farkı, fiyat farkı v.b. gibi değerlendirilerek KDV Matrahına Dahil Olduğu belirtilmiş ancak bu husus 3065 Sayılı KDV Kanununda yer almamaktaydı.

 Bu belirsizlik nedeniyle muhtelif ihtilaflar yaratılmış ve yargı yoluna gidilmiş, yargılama sonrası “kur farkının” kanun metninde yer almaması nedeniyle matraha dahil unsur olarak sayılamayacağı yolunda karar verilmiştir. 

Nihayetinde bu belirsizliği önlemek için 3065 Sayılı KDV Kanunun 24/c maddesine “kur farkı” da eklenmek suretiyle kur farklarının da KDV matrahına dahil unsur olduğu kanun metnine işlenmiştir. 

Kanun metninde yapılan değişiklik doğrultusunda 23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin 1/B-11.2. bölümüne yapılan ek ibare ile Verginin Konusuyla ilgili Taksitli Satışlarda da kur farkının KDV matrahına dahil olduğu açıklanmıştır.   

2- Tecil-Terkin Kapsamında İadelere ilişkin İmalatçılar Aleyhine Oluşan Kur Farkları: 

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin İhraç Kayıtlı Teslimlerde Tecil Terkin başlıklı II/A-8. Bölümünün 9. bendinde açıklandığı üzere; 

-İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilecek katma değer vergisinin, ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline göre hesaplanan vergiden, imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin düşülmesinden sonra kalan tutardan fazla olamayacağı, 

-İmalatçılara ihraç kayıtlı teslim nedeniyle iade edilecek KDV hesabında, imalatçı aleyhine ortaya çıkan kur farklarından doğanlar da dahil olmak üzere, imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin (imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ihraç kayıtlı teslim edilen malın tabi olduğu oran uygulanmak suretiyle bulunan tutar) ihraç kayıtlı teslim bedeli üzerinden hesaplanan vergiden düşüleceği belirtilerek iade tutarının hesaplanması gerektiği açıklanmıştır.

23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin II/A-8.9. bölümüne ek yapılmak suretiyle “Ancak İade talep dilekçesinin verildiği tarihten sonra imalatçı aleyhine ortaya çıkan kur farklarına ilişkin olarak iade hesabında herhangi bir düzeltme yapılmayacağı” açıklanarak imalatçı aleyhine kur farkı oluşması halinde iade talep dilekçesi verilinceye kadar söz konusu iade hesaplamasının düzeltileceği,  iade talep dilekçesi verildikten sonra iade hesaplamasında düzeltmeye gidilemeyeceği belirtilmiştir. 

3- Organize Sanayi Bölgeleri İle Küçük Sanayi Sitelerine İlişkin İstisna: 

Bilindiği üzere 3065 Sayılı Kanunun 13/j. Maddesine göre “Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin su, kanalizasyon, arıtma, doğalgaz, elektrik, haberleşme tesisleri ile yol yapımına ve küçük sanayi sitelerindeki işyerlerinin inşasına ilişkin, bunlara veya bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları” KDV’nden istisna tutulmuştur.  01.02.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere anılan kanun metninde yapılan değişiklik ile Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin yenilenebilir ve diğer enerji yapımı da istisna kapsamına alınmıştır. 

Söz konusu kanun metninde yapılan değişikliğe paralel olarak istisna uygulamasının usul ve esaslarının belirlendiği, 23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin II/B-13 ve II/B-13.1.2. bölümlerine “yenilenebilir ve diğer enerji” ibareleri eklenmiştir. 

4- Basılı Kitap ve Süreli Yayınların Tesliminde İstisna: 

3065 Sayılı KDV Kanununun 13. Maddesinin birinci fıkrasının (n) bendi 22.09.2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 7166 Sayılı Kanunla değiştirilmek suretiyle; 

21.06.1927 tarihli ve 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu hükümlerine göre poşetlenerek satılanlar hariç olmak üzere basılı kitap ve süreli yayınların teslimi vergiden istisna edilmiştir. 

Söz konusu kanun maddesinde yapılan değişikliğe istinaden 23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin II-B bölümüne II/B-16.4.2. bölümünden sonra gelmek üzere 17. Bölüm eklenerek istisnanın kapsamı ile usul ve esasları belirlenmiştir. 

Buna göre; 

İstisna basılı kitap ve süreli yayınların (ikinci el olanlar dahil) yurt içindeki her safhada teslimi ile ithalinde de uygulanacaktır. 

İstisna kapsamına poşetlenerek satılan basılı kitap ve süreli yayınlar hariç olmak üzere haber ajanslarının belli aralıklarla yayınladığı gazete, dergi gibi basılmış eserler, ders kitapları, dini kitaplar, ansiklopediler, almanaklar, hikaye ve romanlar (fotoroman, çizgi roman dahil), yemek kitapları, kitap şeklindeki harita ve atlaslar, soru ve bilgi bankası kitapları, mevzuat seti kitapları girdiği açıklanmıştır. 

İstisnanın nasıl uygulanacağı ve iade hususları 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin II-B bölümüne eklenen II/B-17. Bölümünde açıklanmıştır. 

5- Yatırım Teşvik Belgesinde Yer Alan Bina İnşaatlarına İlişkin İstisna: 

Bilindiği üzere 3065 Sayılı KDV Kanununun Geçici 37. Maddesine göre İmalat Sanayiine yönelik olmak üzere düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesinde Sabit Yatırımlarda öngörülen Bina İnşaatı nedeniyle 2017 ve 2018 yıllarında yüklenip indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV belge sahibine iade edileceği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu kanun maddesi 18.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değiştirilmek suretiyle 2019 yılında yapılan bina inşaatları nedeniyle yüklenip indirim yoluyla telafi edilmeyen KDV’nin de teşvik belgesi sahiplerine iade edileceği hüküm altına alınmıştır. 

Kanun maddesinde yapılan değişiklik nedeniyle KDV Uygulama Genel Tebliğinin II/E.7 ile II/E.7.1 ve II/E.7.3 Bölümleri 23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği (5, 6 ve 7. Maddeleri) ile değiştirilmiştir. 

Tebliğe yapılan ek ve tebliğde yapılan değişiklik ile İmalat Sanayiine yönelik olmak üzere düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında öngörülen bina inşaatı nedeniyle 2019 yılında yapılan harcamalar nedeniyle yüklenip indirim yoluyla telafi edilmeyen KDV’nin teşvik belgesi sahibine iade edileceği ve diğer uygulama esasları belirlenmiştir. 

6- 2019 UEFA Süper Kupa ve 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali Kapsamında Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde İstisna: 

3065 Sayılı KDV Kanununa 30.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere eklenen Geçici 40. Madde ile 2019 UEFA Süper Kupa Finali ve 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali müsabakalarına ilişkin olmak üzere Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda görevli tüzel kişilerden iş yeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayanlara, bu müsabakalar dolayısıyla yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları ile bunların bu müsabakalar dolayısıyla yapacakları mal teslimleri ve hizmet ifaları katma değer vergisinden müstesna tutularak bu istisna nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen verginin nakden ve mahsuben iade edileceği hüküm altına alınmıştır. 

3065 Sayılı Kanuna yapılan Geçici Madde 40’a istinaden  KDV Uygulama Genel Tebliğinin II/E.9.6. Maddesinden sonra gelmek üzere  23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği II/E.10. Bölüm eklenerek istisna ve iade uygulamasının usul ve esasları belirlenmiştir. 

7- Hasılat Esaslı Vergilendirme: 

01.01.2019 Tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 7104 Sayılı Kanunun 12. Maddesi ile 3065 Sayılı Kanunun 38. Maddesi yeniden düzenlenmiştir. Kanun maddesinde yapılan düzenleme ile özet olarak; 

Ticari kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilenler ile mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilenlerden talep etmeleri halinde vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden (katma değer vergisi dâhil) bedel üzerinden, Cumhurbaşkanınca ilgili sektör veya meslek grubu için belirlenen oran uygulanmak suretiyle hesapladıkları katma değer vergisini, indirilecek katma değer vergisi ile ilişkilendirmeksizin beyan ederek ödemesi esası getirilmiştir. 

Yine aynı kanun maddesine göre Cumhurbaşkanı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden sektörler ve meslek grupları itibarıyla belirleyeceği mükellefleri hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına almaya yetkili kılınmıştır.

Kanun maddesinin Cumhurbaşkanı’na verdiği yetkiye istinaden 07.02.2019 tarih ve 30679 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 718 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 07.02.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; 

Uygulama kapsamına Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve Belediye Kanunun kapsamında belediyeler tarafından ruhsat verilen, Toplu taşıma hatlarını kiralayan, toplu taşıma hizmetinin hizmet satın alma yollarıyla yerine getirilmesi halinde bu hizmeti sunan ve gelirlerinin tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla tahsil eden otobüs işletmeleri alınmıştır. Aynı karar ile münhasıran otobüs ile yolcu taşıma faaliyetinde bulunması ve bu faaliyetin il sınırları içinde yapılması halinde hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirileceği, hasılatlarına uygulanacak vergi oranının ise %1,5 olduğu kararlaştırılmıştır. 

Yine Kanun maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden 23 Mart 2019 Tarih ve 30723 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 25 Seri Nolu KDV Tebliği ile KDV Uygulama Genel Tebliğinin V. Bölümüne ek yapılmak suretiyle hasılat esaslı vergilendirmenin usul ve esasları belirlenmiştir. 

Buna göre uygulama kapsamına alınanlar için; 

- Belediyeler tarafından ruhsat verilmiş olması,

- Toplu taşıma hatlarını kiralayan, toplu taşıma hizmetinin hizmet satın alma yollarıyla yerine getirilmesi halinde bu hizmeti sunan,

- Gelirlerinin tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığı ile tahsil eden,

- Otobüsle (sürücüsü dahil en az 18 oturma yeri olan) toplu taşıma faaliyetinde bulunması ile bu faaliyetin il sınırları içinde yapması,

- Faaliyetinin münhasıran otobüsle toplu taşıma olması,

- Gelirlerinin tamamını elektronik ücret toplama sistemi aracılığı ile tahsil etmesi,

- Hasılat Esaslı Vergilendirme usulünün talep edilmesi,

- Talebin Vergi İdaresince uygun görülmesi, 

Gerekmektedir. 

Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulüne göre; 

Elde edilen hasılat ve bu hasılat üzerinden hesaplanan KDV; üzerinden Cumhurbaşkanınca belirlenen oranda KDV hesaplanmak suretiyle 4 Nolu KDV beyannamesi ile beyan edilecektir. 

Örneğin Özel Halk Otobüsü işletmeciliği ile uğraşan bir mükellef Nisan/2019 döneminde KDV hariç 100.000,00 TL hasılat elde etmiş ve buna ilişkin 18.000,00 TL KDV tahsil etmiş, bu hizmeti yerine getirmek için KDV hariç 70.000,00 TL Gider yaparak 10.000,00 TL KDV ödemiştir. 

Bu mükellefin Hasılat Esaslı Vergi Matrahı 100.000,00 + 18.000= 118.000,00 TL olacaktır.

Ödeyeceği Vergi ise 118.000,00*%1,5= 1.770,00 TL’dır. 

Elde edilen hasılat ve bu hasılat üzerinden hesaplanan KDV; Gelir olarak dikkate alınacak, 

Satın alınan mal ve hizmetler ile bu mal ve hizmetler nedeniyle ödenen KDV ile Hasılat Esaslı Vergi Matrahı üzerinden ödediği KDV maliyet veya gider olarak dikkate alınacaktır.  

Yukarıdaki örneğe göre: 

Gelir    : 100.000,00+ 18.000,00                    = 118.000,00 TL

Gider   : 70.000,00 + 10.000,00 + 1.770,00   =   81.770,00 TL olacaktır. 

Konuyla ilgili ayrıntılar 25 Seri No’lu KDV Tebliğinde yer almaktadır.

 

Bilgilerinize sunulur.

 

 

Bülent KONCA

Hasip TAMER

Mehmet DEMİR

Yeminli Mali Müşavir

(Vergi Bölüm Bşk)

Yeminli Mali Müşavir